Mục lục bài viết
- Hiện trạng nhiễm Giun Sán ở trẻ em và người lớn tại Việt Nam
- Phân loại các loài Giun Sán thông thường
- Nguyên nhân nhiễm Giun Sán
- Giun Sán lây nhiễm qua đường nào?
- Dấu hiệu và triệu chứng nhiễm giun
- Nhiễm giun ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?
- Lợi ích khi khám & điều trị nhiễm giun sán tại Galant
- Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm nhiễm giun
- Điều trị khi bị nhiễm Giun Sán
- Phòng ngừa Giun Sán bằng cách nào?
- Đối tượng cần kiểm soát nhiễm giun sán
- Những điều cần lưu ý khi điều trị bệnh nhiễm giun sán
Hiện trạng nhiễm Giun Sán ở trẻ em và người lớn tại Việt Nam
Hiện tượng nhiễm giun là vấn đề rất phổ biến tại Việt Nam. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ nhiễm giun tại Việt Nam hiện đang dao động trong khoảng từ 50% đến 97%, tùy thuộc vào vùng và miền.
Ngoài ra, tỷ lệ nhiễm giun ở nam giới thường cao hơn so với nữ giới.
Phân loại các loài Giun Sán thông thường
Những loại giun phổ biến thường sống ký sinh ở người bao gồm: Giun đũa, giun móc, giun tóc và giun kim.
Nguyên nhân nhiễm Giun Sán
Giun Sán lây truyền qua đường ăn uống thực phẩm không hợp vệ sinh, chứa trứng giun, và qua tiếp xúc với đất ô nhiễm hoặc phân người bị nhiễm giun. Giun trưởng thành sống trong ruột người và đẻ ra hàng ngàn quả trứng mỗi ngày. Lây nhiễm Giun Sán có thể xảy ra theo nhiều cách:
- Trứng giun sán dính vào rau, củ quả nhưng do không được rửa sạch, luộc kỹ hay gọt vỏ sẽ đi vào cơ thể qua đường miệng, sau đó phát triển thành giun.
- Trứng giun sán có trong nước bị ô nhiễm cũng sẽ qua đường miệng đi vào cơ thể.
- Trứng giun sán có trong đất cát bẩn, người tiếp xúc với đất cát này không rửa tay mà đã cầm nắm thức ăn cho vào miệng.
Đặc biệt, trứng của giun móc còn có thể nở trong đất, ấu trùng trưởng thành có thể tự động xâm nhập vào da người. Người bị nhiễm giun móc chủ yếu là do tiếp xúc chân trần, tay không với đất cát có ấu trùng giun móc.
Giun Sán không lây truyền trực tiếp từ người sang người,hay từ phân tươi, vì trứng giun truyền qua phân cần khoảng 3 tuần để trưởng thành trong đất trước khi có khả năng lây nhiễm.
Giun Sán lây nhiễm qua đường nào?
Bệnh giun sán lây truyền qua trứng giun có trong phân người, tiếp xúc với đất cát bẩn,…. Ngoài ra, nếu ăn phải loại sán dây lợn (Taenia solium) có trong nước bị ô nhiễm hoặc thực phẩm bẩn, thịt heo nhiễm bệnh, trứng sán dây đi vào cơ thể người cũng là nguyên nhân gây ra bệnh lý nhiễm giun sán.
Giun sán sinh sống và phát triển không ngừng trong ruột người, mỗi ngày 1 giun cái trưởng thành có thể đẻ ra hàng ngàn trứng giun. Tại những nơi có điều kiện vệ sinh kém, trứng giun sẽ làm ô nhiễm đất. Theo đó, bệnh nhiễm giun sán sẽ đi vào cơ thể người theo nhiều cách:
- Trứng giun sán dính vào rau, củ quả nhưng do không được rửa sạch, luộc kỹ hay gọt vỏ sẽ đi vào cơ thể qua đường miệng, sau đó phát triển thành giun.
- Trứng giun sán có trong nước bị ô nhiễm cũng sẽ qua đường miệng đi vào cơ thể.
- Trứng giun sán có trong đất cát bẩn, người tiếp xúc với đất cát này không rửa tay mà đã cầm nắm thức ăn cho vào miệng.
Đặc biệt, trứng của giun móc còn có thể nở trong đất, ấu trùng trưởng thành có thể tự động xâm nhập vào da người. Người bị nhiễm giun móc chủ yếu là do tiếp xúc chân trần, tay không với đất cát có ấu trùng giun móc.
Dấu hiệu và triệu chứng nhiễm giun
Bệnh trạng của nhiễm giun sán liên quan đến số lượng giun. Những người bị nhiễm giun với số lượng ít (vài con giun) thường không bị nhiễm trùng. Số lượng giun ít không gây ra triệu chứng đáng kể. Khi giun tồn tại trong cơ thể với số lượng nhiều, chúng sẽ gây ra một loạt các triệu chứng. Số lượng giun nhiều quá mức có thể gây ra tắc ruột, cần được chỉ định làm phẫu thuật.
Người bị nhiễm giun sẽ có những triệu chứng điển hình sau:
- Đau vùng rốn, người bệnh gầy yếu, có thể nôn và đi ngoài ra giun. Đau bụng do nhiễm giun thường tái đi tái lại nhiều lần;
- Người bị nhiễm giun kim thường bị ngứa ở vùng hậu môn về đêm;
- Rối loạn tiêu hóa, phân lúc đặc, lúc lỏng, giun kim xuất hiện ở hậu môn hoặc trong phân;
- Trẻ nhiễm giun thường biếng ăn, khó chịu, hay quấy khóc và khó ngủ về đêm;
- Có biểu hiện thiếu hụt vitamin và khoáng chất;
- Trong một số trường hợp, người bị nhiễm giun có máu trong phân, có biểu hiện thiếu máu, thở khò khè hoặc ho khan.
Nhiễm giun ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?
Nhiễm giun có thể gây những ảnh hưởng tiêu cực đến đường tiêu hóa, như cơ thể người bị nhiễm giun không hấp thu được chất dinh dưỡng, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng, chậm lớn ở trẻ. Giun sán gây ra suy giảm dinh dưỡng đối với những người bị lây nhiễm theo nhiều cách:
- Giun ăn các mô chủ, bao gồm cả máu, dẫn đến mất chất sắt và protein.
- Giun móc còn gây mất máu đường ruột mãn tính có thể dẫn đến thiếu máu.
- Giun gây ra kém hấp thu các chất dinh dưỡng. Ngoài ra, giun đũa còn dành vitamin A trong ruột.
- Một số giun sán truyền qua đất cũng gây mất cảm giác ngon miệng và do đó, làm giảm lượng dinh dưỡng và thể lực. Đặc biệt, T. trichiura có thể gây tiêu chảy và kiết lỵ.
Ngoài ra, nhiễm giun còn có thể gây những cơn đau cấp khi giun chui lên đường mật, đau dạ dày khi giun chui lên dạ dày, viêm tụy cấp khi giun chui lên ống tụy, tắc ruột do búi giun, hay thậm chí ảnh hưởng đến các cơ quan khác khi giun di trú lên mắt, não,…
Lợi ích khi khám & điều trị nhiễm giun sán tại Galant
Đến với Galant khách hàng sẽ được các bác sĩ giỏi, chuyên gia sức khỏe thăm khám và chẩn đoán bệnh lý nhiễm giun sán chính xác thông qua kết quả xét nghiệm hoặc các bản chụp X- quang, chụp CT, cộng hưởng từ, quét tia X,…
Sau điều trị nhiễm giun sán tại Galant quý bệnh nhân còn được đơn vị cho thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để kiểm tra hiệu quả của quá trình điều trị. Galant làm vậy để chắc chắn đã loại bỏ hết giun sán ra khỏi cơ thể người bệnh.
Mọi thắc mắc cần giải đáp hoặc cần tư vấn miễn phí về bệnh lý hoặc thuốc tẩy giun sán quý khách hàng vui lòng liên hệ số hotline hiển thị trên web. Facebook
Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm nhiễm giun
Có hai phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm nhiễm giun phổ biến nhất hiện nay là xét nghiệm máu và xét nghiệm phân.
Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu được dùng nhiều trong chẩn đoán nhiễm ký sinh trùng ở người, có khả năng phát hiện ký sinh trùng giun ẩn náu trong máu người bệnh.
Nếu kết quả xét nghiệm máu dương tính với kháng thể ký sinh trùng, nghĩa là người bệnh đã nhiễm giun. Ngược lại, nếu kết quả xét nghiệm máu âm tính, nghĩa là người bệnh khỏe mạnh, không có ký sinh trùng giun trong cơ thể.
Xét nghiệm phân
Thu thập và quan sát mẫu phân của người bệnh để tìm trứng giun có trong phân, từ đó đưa ra kết quả chẩn đoán. Để thực hiện xét nghiệm, các bác sĩ hoặc điều dưỡng lấy một mẫu phân có dấu hiệu nhiễm giun như: nhầy, lợn cợn, xuất huyết rồi cho vào lọ đậy kín, gửi đến phòng xét nghiệm.
Ngoài xét nghiệm máu và xét nghiệm phân, các bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp xét nghiệm khác nhau ở các trường hợp nghi ngờ nhiễm giun khác nhau như: xét nghiệm dịch màng phổi ở ấu trùng giun lươn, nội soi tìm giun lạc chỗ, kết hợp với siêu âm, chụp cắt lớp, chụp CT để cho ra kết quả chính xác nhất.
Điều trị khi bị nhiễm Giun Sán
Nguyên tắc điều trị khi bị nhiễm giun là chọn những loại thuốc có tác dụng với nhiều loại giun, ít độc và chỉ cần dùng một liều duy nhất đã mang lại hiệu quả cao.
Các thuốc điều trị giun sán sử dụng phổ biến trên lâm sàng: Mebendazole, Praziquantel, Albendazole,…Cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để điều trị nhiễm giun.
Ký chủ bị nhiễm bệnh lý giun sán sẽ được điều trị bởi thuốc chống ký sinh trùng. Biện pháp này được xem là hiệu quả và rất an toàn để tiêu diệt giun sán. Bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp nếu ký chủ nhiễm nhiều hơn 1 loại giun sán. Nếu cần phẫu thuật, bác sĩ sẽ thực hiện kỹ thuật nội soi để lấy ra các u nang.
Tuy nhiên, để tránh tình trạng nhiễm giun sán diễn biến xấu đi, chúng ta nên thực hiện tẩy giun sán định kỳ ít nhất 1 năm 2 lần. Ký chủ có thể sử dụng 2 loại thuốc tẩy giun sán phổ biến do WHO khuyến nghị là: albendazole (400mg) hoặc mebendazole (500mg).
Hai loại thuốc này đều đã được thử nghiệm trên diện rộng, hiệu quả cao và có rất ít tác dụng phụ. Thuốc có thể áp dụng điều trị bệnh nhiễm giun sán cho tất cả trẻ em đang độ tuổi đến trường.
Phòng ngừa Giun Sán bằng cách nào?
Nhiễm giun có thể gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe người bị nhiễm. Do đó, mỗi người dân cần thực hiện tốt những phương pháp phòng ngừa nhiễm giun sau:
- Ăn chín, uống sôi: Chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, nấu chín trước khi ăn, và rửa sạch trái cây.
- Giữ vệ sinh cá nhân: cắt ngắn móng tay, rửa tay và hậu môn bằng xà phòng sau mỗi lần đi đại tiện, đại tiện đúng nơi, đảm bảo vệ sinh và tuyệt đối không đi chân đất khi ra khỏi nhà
- Vệ sinh môi trường sống: Dọn dẹp nơi ở, không dùng phân chưa xử lý để tưới cây.
- Tẩy giun định kỳ mỗi 6 tháng, đặc biệt cho trẻ từ 2 tuổi trở lên.
- Tăng cường giáo dục về vệ sinh và sức khỏe để giảm lây truyền nhiễm giun.
- Để đối phó với vấn đề nhiễm giun, mọi người cần có kiến thức và tẩy giun định kỳ mỗi 6 tháng, cũng như đưa người bị nhiễm giun đến cơ sở y tế khi cần.
Xem thêm: Xét Nghiệm Ký Sinh Trùng
Đối tượng cần kiểm soát nhiễm giun sán
Kiểm soát nhiễm giun sán là kiểm soát tỷ lệ mắc bệnh thông qua việc điều trị định kỳ cho những người có nguy cơ mắc bệnh cao, đặc biệt là những người sống trong vùng lưu hành bệnh. Những người có nguy cơ là:
- Trẻ mầm non.
- Trẻ em ở độ tuổi đi học.
- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (bao gồm cả phụ nữ mang thai trong tam cá nguyệt thứ hai, thứ ba và phụ nữ cho con bú).
Tất cả mọi người đều nên tẩy giun sán định kỳ 1 năm ít nhất 2 lần để kiểm soát giun sán.
Những điều cần lưu ý khi điều trị bệnh nhiễm giun sán
-
Chú ý thời điểm uống thuốc xổ giun sán tốt nhất là vào buổi sáng khi bụng đang đói. Giun sẽ không phân biệt được thức ăn và thuốc, nhờ vậy tăng khả năng tẩy giun sán và điều trị bệnh lý của thuốc.
- Rửa sạch tay sau khi xổ giun sán;
- Ăn chín uống sôi, vệ sinh sạch sẽ bếp nấu;
- Tránh ăn thức ăn mua bên ngoài, thức ăn chế biến sẵn, không nên ăn tiết canh, nem, rau sống,…
- Không cho trẻ em bò chơi lăn lê dưới đất, vệ sinh sạch sẽ đồ chơi của trẻ, không để trẻ đi chân trần trên nền đất,…
Trân trọng!